Đơn vị thực hiện

• Hạng mục

  DỰ ÁN

• Thời gian

  TỪ 2021 ĐẾN NAY

• Lĩnh vực

  Hòa bình, Công lý và các Thể chế Mạnh mẽ

Dự án “Tô màu ký ức – Phục dựng ảnh Skyline” do Khuất Văn Hoàng và các cộng sự khởi xướng từ tháng 4/2021, với mục tiêu phục dựng miễn phí ảnh liệt sĩ và Mẹ Việt Nam anh hùng. Nhóm trẻ đã tiên phong ứng dụng AI và công nghệ xử lý ảnh hiện đại để hồi sinh hàng nghìn bức ảnh cũ kỹ, giúp tái hiện chân dung, cảm xúc và ký ức lịch sử vốn đang dần mai một.

Sau hơn 4 năm hoạt động, dự án đã phục dựng trên 8.000 bức ảnh, tổ chức gần 30 chương trình tri ân và thu hút hàng trăm triệu lượt quan tâm trên mạng xã hội. Không chỉ mang lại giá trị nhân văn sâu sắc, dự án còn mở ra phương thức mới trong giáo dục truyền thống và lan tỏa tinh thần “uống nước nhớ nguồn” đến cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ.

Bối cảnh ra đời của dự án

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên chuyển đổi số, công nghệ hiện đại ngày càng có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội. Tuy nhiên, ký ức lịch sử, đặc biệt là hình ảnh về các anh hùng liệt sĩ, đang dần bị phai mờ do thời gian và điều kiện bảo quản hạn chế. Nhiều gia đình liệt sĩ chỉ còn lưu giữ những bức ảnh cũ kỹ, hư hỏng, dẫn đến nguy cơ mai một một phần di sản tinh thần vô giá.

Xuất phát từ thực trạng đó, cùng với nhu cầu đổi mới cách tiếp cận lịch sử của giới trẻ – ưa chuộng hình ảnh trực quan, sinh động trên nền tảng số – Khuất Văn Hoàng và cộng sự đã thành lập nhóm Skyline và khởi xướng dự án “Tô màu ký ức – Phục dựng ảnh Skyline” vào tháng 4/2021. Dự án ra đời với mong muốn ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để phục dựng chân dung liệt sĩ, vừa tri ân gia đình chính sách, vừa lan tỏa tinh thần “uống nước nhớ nguồn”.

Sáng kiến - phát kiến của dự án

Điểm mới nổi bật của dự án “Tô màu ký ức – Phục dựng ảnh Skyline” không đơn thuần là phục dựng ảnh bằng công nghệ, mà là một phương thức mới gắn kết công nghệ – cộng đồng – truyền thông số để bảo tồn và lan tỏa ký ức lịch sử, góp phần giáo dục thế hệ trẻ và củng cố truyền thống “uống nước nhớ nguồn” trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.

Ứng dụng công nghệ AI trong phục dựng ảnh:

Dự án tiên phong sử dụng trí tuệ nhân tạo cùng công nghệ phục dựng ảnh số để làm sống lại những bức ảnh liệt sĩ đã mờ nhòe. AI có khả năng nhận diện khuôn mặt, khôi phục chi tiết, tái tạo màu sắc và ánh sáng, khắc phục hạn chế của phương pháp chỉnh sửa thủ công vốn tốn nhiều thời gian và kém chính xác. Đây là bước tiến quan trọng trong việc gìn giữ ký ức lịch sử bằng công nghệ số.

Kết hợp công nghệ với hoạt động cộng đồng:

Không chỉ dừng lại ở kỹ thuật phục dựng, dự án gắn liền với các hoạt động tri ân thiết thực như thăm hỏi, tặng quà và giao lưu cùng gia đình liệt sĩ. Cách làm này vừa tái hiện hình ảnh, vừa trao gửi giá trị tinh thần, đồng thời tạo sự gắn bó đa chiều giữa cộng đồng và lịch sử. Đây là mô hình “Công nghệ tri ân gắn kết cộng đồng” hiếm có và giàu ý nghĩa.

Lan tỏa ký ức lịch sử trên nền tảng số:

Các bức ảnh sau khi phục dựng không chỉ trao lại cho gia đình mà còn được lan tỏa trên mạng xã hội, kèm theo câu chuyện về cuộc đời và sự hy sinh của liệt sĩ. Cách làm này phù hợp với xu hướng tiếp nhận thông tin hiện đại, giúp ký ức lịch sử trở nên gần gũi, trực quan, dễ tiếp cận với giới trẻ.

Tạo không gian sáng tạo và rèn luyện cho thanh niên:

Dự án trở thành môi trường để đoàn viên, thanh niên học hỏi kỹ năng số, tiếp cận công nghệ AI và trải nghiệm trực tiếp trong các chuyến đi tri ân. Qua đó, họ không chỉ góp phần bảo tồn ký ức lịch sử, mà còn rèn luyện tinh thần trách nhiệm xã hội và khơi gợi niềm tự hào dân tộc.

Mục tiêu - tầm nhìn dự án

Tầm nhìn

Dự án “Tô màu ký ức – Phục dựng ảnh Skyline” hướng đến việc trở thành cầu nối bền vững giữa thế hệ trẻ và di sản lịch sử dân tộc. Bằng việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo và công nghệ số hiện đại, dự án mong muốn lưu giữ, phục hồi và lan tỏa ký ức về các anh hùng liệt sĩ, qua đó góp phần xây dựng một cộng đồng giàu lòng nhân ái, tự hào về truyền thống và có trách nhiệm với Tổ quốc.

Mục tiêu dài hạn

- Xây dựng nền tảng dữ liệu số về chân dung và câu chuyện của liệt sĩ.

- Biến kho ký ức số trở thành nguồn tư liệu quý cho giáo dục, nghiên cứu và truyền thông lịch sử.

- Phát triển mô hình thành phong trào rộng khắp, gắn công nghệ với công tác tri ân.

Mục tiêu ngắn hạn

- Mở rộng phạm vi phục dựng ảnh ra nhiều địa phương trên toàn quốc.

- Tổ chức các chương trình cộng đồng tiêu biểu như “Tìm lại chân dung”, “Ngày trở về”, “Tô màu ký ức” nhằm lan tỏa tinh thần “uống nước nhớ nguồn”.

Quá trình triển khai - phạm vi - chi phí của dự án

Thời gian triển khai

Dự án “Tô màu ký ức – Phục dựng ảnh Skyline” được khởi động từ tháng 4/2021.

- Giai đoạn khởi động (4/2021 – Quý II/2021): Nhóm bắt đầu nghiên cứu, thử nghiệm các công cụ xử lý ảnh bằng trí tuệ nhân tạo (AI), đồng thời xây dựng ý tưởng và quy trình thực hiện.

- Giai đoạn triển khai (Quý III/2021 – nay): Chính thức tiến hành phục dựng ảnh liệt sĩ, lồng ghép hoạt động tri ân như thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách, tổ chức sự kiện cộng đồng.

- Giai đoạn mở rộng (dự kiến từ 2026): Phát triển quy mô ra nhiều địa phương, kết nối với hệ thống Đoàn Thanh niên toàn quốc, hướng tới hình thành mạng lưới “Thanh niên phục dựng ảnh ký ức” trên phạm vi rộng.

Phương pháp triển khai

Nhóm Skyline đã xây dựng quy trình chuẩn gồm 3 bước:

- Thu thập tư liệu ảnh: phối hợp cùng gia đình liệt sĩ, chính quyền và đoàn thể địa phương.

- Phục dựng bằng công nghệ: ứng dụng AI kết hợp kỹ thuật chỉnh sửa số để tái hiện hình ảnh, phục hồi màu sắc, ánh sáng và đường nét.

- Trao tặng và lan tỏa: gửi lại ảnh phục dựng cho gia đình, đồng thời giới thiệu trên nền tảng số kèm theo câu chuyện, ký ức về người liệt sĩ.

Song song với quy trình trên, nhóm thường xuyên tổ chức các hoạt động cộng đồng như thăm hỏi, tặng quà, tọa đàm, triển lãm, tạo sự kết nối giữa công nghệ tri ân và đời sống xã hội.

Chi phí thực hiện

Do đặc thù là dự án xã hội, chi phí triển khai chủ yếu tập trung vào:

- Ứng dụng công nghệ và bản quyền phần mềm chỉnh sửa ảnh.

- Trang thiết bị phục vụ phục dựng ảnh (máy tính, lưu trữ dữ liệu).

- Chi phí tổ chức các hoạt động tri ân, tặng quà và truyền thông.

- Nguồn lực nhân sự tình nguyện viên, đoàn viên tham gia (không hưởng lương).

Các khoản kinh phí phần lớn được huy động từ xã hội hóa: đóng góp của cộng đồng, mạnh thường quân, các tổ chức Đoàn – Hội và các doanh nghiệp đồng hành. Đây là yếu tố giúp dự án duy trì tính bền vững mà không đặt nặng áp lực tài chính.

Kết quả đạt được

Kết quả định tính

Dự án “Tô màu ký ức – Phục dựng ảnh Skyline” đã mang lại nhiều giá trị nhân văn và tác động tích cực:

- Giúp các gia đình liệt sĩ được nhìn thấy hình ảnh thân nhân rõ nét, sinh động hơn, xoa dịu phần nào nỗi đau mất mát, củng cố niềm tự hào về truyền thống cách mạng.

- Góp phần bảo tồn ký ức lịch sử, biến những bức ảnh cũ kỹ thành di sản tinh thần quý giá, có thể truyền lại cho nhiều thế hệ sau.

- Tạo phương thức mới trong giáo dục truyền thống, giúp thanh thiếu niên tiếp cận lịch sử một cách trực quan, sinh động và gần gũi hơn.

- Lan tỏa tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, gắn hoạt động công nghệ hiện đại với công tác tri ân, mang lại sự cộng hưởng trong cộng đồng.

- Tạo môi trường sáng tạo và trải nghiệm thực tế cho đoàn viên, thanh niên, giúp họ rèn luyện kỹ năng công nghệ số và nâng cao tinh thần trách nhiệm xã hội.

Kết quả định lượng

Hơn 15.000 bức ảnh tư liệu được thu thập từ các gia đình liệt sĩ ở nhiều địa phương.

Trên 8.000 bức ảnh đã được phục dựng, tái hiện với màu sắc và đường nét sống động.

Gần 30 chương trình tri ân được tổ chức, gắn hoạt động trao tặng ảnh với thăm hỏi, tặng quà các gia đình liệt sĩ.

Hơn 8.000 phần quà được trao tận tay các gia đình chính sách, thể hiện sự sẻ chia và tri ân thiết thực.

Hàng 100 triệu lượt tiếp cận trên mạng xã hội và báo chí, góp phần lan tỏa mạnh mẽ tinh thần “uống nước nhớ nguồn” đến cộng đồng.

Tiềm năng nhân rộng mô hình

Dự án “Tô màu ký ức – Phục dựng ảnh Skyline” có tiềm năng nhân rộng rất lớn nhờ sự kết hợp giữa công nghệ số hiện đại và giá trị nhân văn sâu sắc.

Điều kiện thuận lợi để nhân rộng

Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong phục dựng ảnh ngày càng phổ biến, dễ tiếp cận và chi phí hợp lý. Quy trình của dự án được chuẩn hóa thành ba bước đơn giản: (1) thu thập ảnh tư liệu, (2) phục dựng bằng công nghệ, (3) trao tặng và lan tỏa qua truyền thông số. Cách làm này không đòi hỏi nhiều nguồn lực, phù hợp để triển khai rộng rãi. Hơn nữa, việc chia sẻ ảnh kèm câu chuyện liệt sĩ trên mạng xã hội luôn tạo hiệu ứng cộng đồng mạnh mẽ, giúp dự án tự lan tỏa và thu hút nhiều lực lượng cùng tham gia.

Khả năng áp dụng trong các tổ chức, cộng đồng

Mô hình dễ dàng tích hợp vào các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn” của Đoàn – Hội Thanh niên, trở thành công cụ giáo dục truyền thống hiệu quả. Trong môi trường giáo dục, dự án có thể lồng ghép vào ngoại khóa, triển lãm hoặc chuyên đề lịch sử, mang lại trải nghiệm trực quan cho học sinh. Ngoài ra, nhiều nhóm tình nguyện viên, cá nhân trẻ cũng có thể tham gia triển khai tại địa phương với sự hỗ trợ cơ bản về kỹ thuật.

Phạm vi mở rộng

- Về địa lý: Sau giai đoạn thử nghiệm tại một số tỉnh, thành, dự án có thể nhân rộng trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt ở các địa phương giàu truyền thống cách mạng.

- Về lĩnh vực: Không chỉ dừng ở phục dựng ảnh liệt sĩ, mô hình có thể mở rộng sang phục dựng tư liệu lịch sử, ảnh phong trào cách mạng, ảnh sinh hoạt văn hóa – xã hội.

- Về đối tượng thụ hưởng: Ngoài gia đình liệt sĩ, dự án còn có thể phục vụ nhu cầu của các bảo tàng, trường học, nhà truyền thống, dòng họ và cộng đồng có mong muốn lưu giữ ký ức qua hình ảnh.

Điều kiện triển khai thành công

Để mô hình được nhân rộng bền vững, cần có sự đồng hành của nhiều bên. Trọng tâm là huy động nguồn lực xã hội hóa, thành lập các nhóm “Thanh niên phục dựng ký ức” tại địa phương, đồng thời gắn kết với các chương trình giáo dục – tri ân ở quy mô quốc gia. Song song, cần tăng cường truyền thông trên báo chí và mạng xã hội để mở rộng sức lan tỏa.

Ý nghĩa dài hạn

Nhân rộng mô hình sẽ góp phần hình thành “ngân hàng ký ức số” về liệt sĩ và truyền thống cách mạng, tạo một kênh giáo dục lịch sử hiện đại, gắn công nghệ với tri ân. Đây là hướng đi phù hợp với tiến trình chuyển đổi số trong lĩnh vực văn hóa – lịch sử, vừa bồi đắp niềm tự hào dân tộc, vừa khơi dậy phong trào thanh niên số với trách nhiệm xã hội lâu dài.

Về chúng tôi

Bản quyền và tính hợp pháp của các hình ảnh, video, thông tin, dữ liệu về dự án được đăng tải trên landing page (trang thông tin dự án) này do cá nhân/ tổ chức đăng ký tham gia giải thưởng cung cấp và chịu trách nhiệm.