1. Về STEAM for Vietnam: STEAM for Vietnam Foundation là tổ chức phi lợi nhuận 501(c)(3) được thành lập tại Hoa Kỳ với sứ mệnh thúc đẩy các hoạt động liên quan tới giáo dục STEAM (Science — Khoa học, Technology — Công nghệ, Engineering — Kỹ thuật, Arts — Nghệ thuật, Mathematics — Toán học) tại Việt nam. STEAM for Vietnam được thành lập và vận hành bởi đội ngũ tình nguyện viên là du học sinh và chuyên gia người Việt trên khắp thế giới. Với sứ mệnh mang giáo dục STEAM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học) đến 20 triệu học sinh Việt Nam trong 5 năm tới. STEAM for Vietnam đã thành công triển khai 8 chương trình về Lập trình, Robot và Nghệ thuật trong 7 học kỳ, thu hút hơn 35.000 học sinh đăng ký từ 63 tỉnh thành tại Việt Nam và 33 quốc gia trên thế giới.
2. Bối cảnh ra đời của dự án Dự án “STEAMHub - Thư viện công nghệ và trung tâm học tập STEAM” ra đời trong bối cảnh những ảnh hưởng của Covid-19 đang tạo ra những ảnh hưởng sâu rộng trên toàn phương diện, trong đó lĩnh vực kinh tế và giáo dục đã chịu những thiệt hại nặng nề. Hơn 1,5 triệu học sinh Việt Nam thiếu thiết bị học tập trực tuyến, ảnh hưởng lớn tới việc tiếp cận và học kiến thức về STEAM (Science - Khoa học, Technology - Công nghệ, Engineering - Kỹ thuật, Arts - Nghệ thuật, Math - Toán học) và lập trình. Nhận thấy được tính cần thiết của mô hình giáo dục STEAM trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, STEAM for Vietnam đã cho ra đời dự án STEAMHub nhằm nỗ lực giúp học sinh Việt Nam có thể tiếp cận dễ dàng và bình đẳng các chương trình học STEAM đẳng cấp quốc tế, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh toàn cầu.
3. Sáng kiến & phát kiến của dự án STEAM Hub là sáng kiến của STEAM for Vietnam nhằm xây dựng thư viện công nghệ và trung tâm học tập mở cửa Hoàn toàn miễn phí về STEAM trên khắp Việt Nam, đặc biệt tại các khu vực khó khăn. Với mạng lưới STEAMHub, STEAM for Vietnam mục tiêu mang cơ hội tiếp cận với chương trình học STEAM đẳng cấp quốc tế miễn phí và bình đẳng tới học sinh Việt Nam ở bất cứ đâu thông qua tận dụng tối đa công nghệ vào quá trình triển khai và quản lý, vận hành STEAM Hub.
- Đối tượng thụ hưởng: Sinh viên, học sinh Việt Nam, giáo viên có mong muốn học tập về STEAM nhưng gặp khó khăn về cơ sở vật chất, chưa có máy tính, robot, v.v. Mục tiêu: Mục tiêu của dự án là triển khai hơn 50 STEAMHub tại 50+ tỉnh thành trên cả nước, trang bị 1,000 laptop, 100 bộ phát Wifi 4G, 500 máy tính bảng, 100 máy in 3D và 100 bộ Robot VEX IQ. Dự án sẽ hỗ trợ hơn 30,000 học sinh tham gia học tập với tổng thời gian sử dụng lên tới 300,000+ giờ. Mục tiêu đạt được hơn 80% học sinh quay lại sử dụng STEAMHub để tiếp tục học tập và khám phá về STEAM, đồng thời khuyến khích hơn 1,000 dự án lập trình từ học sinh, sinh viên. Sáng kiến sẽ mở rộng các hoạt động STEAM/STEM tại các không gian AC, bao gồm thư viện công cộng, lớp học OMO, và hội thảo.
- Mục tiêu là đào tạo giáo viên và nhân viên tại STEAM Hub để họ có thể dạy hiệu quả về robot và mô phỏng. Học sinh sẽ tham gia vào các khóa học lập trình và robot thông qua các công cụ mô phỏng, giúp phát triển kỹ năng và hiểu mối liên hệ giữa mô phỏng và robot thực tế. Ngoài ra, các dự án gắn kết cộng đồng sẽ được tổ chức, bao gồm giải đấu robot khu vực và cuộc thi quốc gia, nhằm khuyến khích sự tham gia của cộng đồng và công nhận thành tích của học sinh.
4. Tài nguyên của STEAMHub: Thiết bị học tập hiện đại: Máy tính xách tay, máy tính bảng, wifi, máy in 3D, robot VEX, IQ, thiết bị VR, v.v. Sách, báo chí, sách nói, v.v. Chương trình học STEAM đẳng cấp quốc tế: Khóa học lập trình trực tuyến định kỳ, các chương trình ngắn hạn như workshop, talkshow, buổi học nhóm, v.v. Đội ngũ trợ giảng tại chỗ: Thầy cô giáo/ TNV địa phương được đào tạo về STEAM tham gia hỗ trợ học sinh học tập STEAM và quản lý cơ sở vật chất
- Điểm tối ưu của sáng kiến: Mô hình Time-Sharing được tận dụng để tối ưu hóa việc sử dụng thiết bị và tài liệu, giúp phục vụ nhiều học sinh hơn. Các tài liệu như sách, báo chí, sách nói và thiết bị như máy tính xách tay, máy tính bảng, wifi, máy in 3D sẽ được trang bị đầy đủ để hỗ trợ việc học. Hơn 500 trợ giảng đã qua đào tạo về STEAM sẽ tham gia hỗ trợ, mang lại trải nghiệm học tập cá nhân hóa cho học sinh. Giáo viên và tình nguyện viên địa phương cũng được đào tạo để quản lý cơ sở vật chất và giúp học sinh học tập hiệu quả hơn. Công nghệ sẽ được áp dụng để theo dõi và đánh giá việc sử dụng tài nguyên theo thời gian thực, nhằm tối ưu hóa hiệu quả tại STEAM Hub.
5. Quá trình triển khai dự án:
Giai đoạn 1: Chuẩn bị (2 tháng) Nghiên cứu thị trường và lập kế hoạch ban đầu: Tiến hành khảo sát và tổ chức nhóm tập trung để đánh giá nhu cầu và nguồn lực của cộng đồng. Xác định các đối tác tiềm năng và hoàn thiện kế hoạch dự án. Thu thập nguồn lực và xây dựng quan hệ đối tác: Mua sắm các tài liệu cần thiết và chính thức hóa các quan hệ đối tác. Thiết lập không gian vật lý cho STEAM Hub. Đào tạo giáo viên và phát triển chương trình học: Tổ chức các hội thảo cho giáo viên về robot, lập trình và công cụ mô phỏng. Phát triển chương trình học kéo dài một năm phù hợp với nhu cầu của cộng đồng.
Giai đoạn 2: Ra mắt (1 tháng) Ra mắt chương trình và tuyển sinh học sinh: Bắt đầu tuyển sinh học sinh và ra mắt các khóa học ban đầu về robot và lập trình. Quảng bá chương trình thông qua hoạt động địa phương và mạng xã hội.
Giai đoạn 3: Đánh giá & Duy trì (10 tháng & duy trì theo từng năm) Thực hiện chương trình liên tục và gắn kết cộng đồng: Tổ chức các lớp học và hội thảo hàng tuần, kết hợp với đánh giá thường xuyên. Tổ chức các sự kiện giới thiệu cộng đồng và các cuộc thi để thu hút sự tham gia của cộng đồng rộng lớn hơn. Đánh giá và lập kế hoạch bền vững: Đánh giá tác động của chương trình thông qua việc thu thập dữ liệu và phản hồi. Phát triển kế hoạch bền vững để hỗ trợ liên tục và tiềm năng mở rộng. *STEAM for Vietnam dự kiến sẽ tổ chức 2 đợt đánh giá hiệu quả sử dụng mỗi năm, vào tháng 12 và tháng 5 hằng năm, tương ứng với thời gian mỗi học kỳ tại các trường học.
6. Kết quả đạt được Gây quỹ thành công 150 nghìn USD cho 1,000 máy tính Chromebook, hiện đang trong quá trình vận chuyển về Việt Nam. Đảm bảo nguồn tài trợ từ AC, đồng thời nhận được sự tài trợ từ các trung tâm AC trên toàn quốc để thiết lập các STEAM Hub. Hoàn thành việc lắp đặt STEAM Hub tại Bách Khoa, nơi đã trang bị sẵn các robot miễn phí cho các đội tham gia tập luyện. Hiện tại, máy tính vẫn đang chờ được lắp đặt. STEAM Hub Bách Khoa đã vinh dự tiếp đón Ngoại trưởng Mỹ trong một chuyến thăm, khẳng định sự quan tâm và hỗ trợ từ quốc tế đối với dự án.
7. Tiềm năng nhân rộng mô hình Dự án “STEAM Hub - Thư viện công nghệ và trung tâm học tập STEAM” đã thu hút sự quan tâm của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và đạt được những thành tựu quan trọng, cho thấy tiềm năng nâng cao chất lượng giáo dục Việt Nam thông qua mô hình STEAM. STEAM for Vietnam cam kết mở rộng mô hình này với mục tiêu xây dựng hơn 50 STEAM Hub trải dài từ Bắc vào Nam, đặc biệt tập trung vào các vùng khó khăn. Dự án sẽ cung cấp thiết bị công nghệ hiện đại như máy tính, máy tính bảng và robot để tạo điều kiện cho học sinh dễ dàng tiếp cận giáo dục STEAM tiêu chuẩn quốc tế, phát triển tư duy sáng tạo và kỹ năng giải quyết vấn đề. Nhân rộng mô hình này không chỉ cải thiện chất lượng giáo dục mà còn thu hẹp khoảng cách tri thức giữa các vùng miền, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai.
