Trong bối cảnh khủng hoảng niềm tin trong ngành xây dựng, đồng thời thiếu vắng hình mẫu cho sự phát triển nhân văn trong ngành xây dựng, với mục tiêu hướng tới trở thành người dẫn dắt ngành xây dựng Việt Nam phát triển, Coteccons nhận thấy mình cần phải làm một hành động cụ thể để tạo ra tác động cho toàn ngành và xã hội. Xây Tết đã được Coteccons xây dựng dựa trên những trăn trở đó. Xây Tết hướng tới việc giúp nâng cao vai trò của người công nhân và là nền tảng để Coteccons kết nối các đối tác, khách hàng, bộ ban ngành cùng chung tay mang đến những ảnh hưởng tích cực, hàn gắn niềm tin của những đối tác, của cộng đồng, tạo ra công ăn việc làm cho người lao động để những mắt xích trong chuỗi cung ứng giá trị của ngành xây dựng không bị đứt gãy. Coteccons quan niệm rằng: "Phải biết ơn những người dễ tổn thương mà chúng ta đang đứng trên vai của họ để phát triển kinh tế".

Xây Tết được triển khai trong dịp Tết Nguyên Đán năm 2023, mang đến mùa xuân tươm tất và ấm áp cho hàng chục ngàn công nhân xây dựng – lực lượng lao động của nhà thầu phụ, nhà cung cấp đang làm việc tại công trường Coteccons. Nhờ cách triển khai toàn diện từ các hành động cụ thể như trao quà Tết, tổ chức khám sức khỏe, chụp ảnh, cắt tóc miễn phí, hỗ trợ vé tàu xe về quê... đến hoạt động truyền thông sáng tạo góp phần thay đổi định kiến về nghề thợ xây, Coteccons cùng các đối tác, khách hàng, bộ ban ngành đã trực tiếp thể hiện sự tri ân sâu sắc trước những đóng góp của công nhân xây dựng vào hoạt động của Công ty và sự phát triển của xã hội qua nền tảng Xây Tết. Ông Bolat Duisenov, Chủ tịch HĐQT Coteccons chia sẻ: "Chúng tôi không tập trung vào số lượng hoạt động hay số tiền bỏ ra là bao nhiêu, mà mong muốn tạo ra sự lan toả để góp phần cải thiện đời sống cho lực lượng thi công. Những khó khăn, nguy cơ thiếu công bằng cho họ là trăn trở của hơn 2.000 kỹ sư Coteccons. Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu để các chương trình tiếp theo phát huy giá trị lớn hơn nữa".

Năm 2024 chính thức đánh dấu cột mốc Coteccons 20 năm tại thị trường Việt Nam, đây cũng là cột mốc đầy ý nghĩa khi Coteccons được công nhận là Thương hiệu Quốc gia Việt Nam năm 2024 - sự công nhận cho những nỗ lực bền bỉ của doanh nghiệp trong việc xây dựng giá trị bền vững và hướng đến việc được công nhận là Industry Leader, nhằm góp phần nâng cao tiêu chuẩn ngành xây dựng Việt Nam. Ông Bolat Duisenov - Chủ tịch HĐQT Coteccons chia sẻ "Khi chúng tôi xây dựng một công trình, chúng tôi hiểu rằng Coteccons đang cùng với khách hàng kiến tạo những giá trị trường tồn, không chỉ giới hạn ở lợi ích kinh tế mà còn là biểu tượng của bảo vệ môi trường và phát triển cộng đồng bền vững".

Phần 1

Bối cảnh ra đời của dự án

Theo số liệu của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, cả nước có khoảng 7 triệu công nhân xây dựng, chiếm 13,5% số lao động từ 15 tuổi trở lên. Để làm nên từng công trình hoành tráng, biến những mảnh đất hoang vu thành tổ ấm của nhiều người thậm chí trở thành các tòa nhà biểu tượng - nơi gửi gắm niềm tự hào, kỳ vọng về sự thay da đổi thịt của địa phương, đóng góp của lực lượng công nhân xây dựng là vô cùng quan trọng. Tuy nhiên hiện nay, công nhân lại là nhóm người dễ tổn thương nhất trong chuỗi giá trị ngành xây dựng. Trong đó, định kiến về nghề nghiệp và khủng hoảng niềm tin đang là vấn đề nổi cộm, tác động lớn đến sự gắn bó của công nhân với ngành. Khi nhắc đến công nhân xây dựng, nhiều người cho rằng đó là một công việc tay chân mà không hiểu hết sự vất vả cùng những đóng góp mà nghề nghiệp này mang lại. Ngoài ra, các hành động như chậm thanh toán lương cận Tết cũng tạo nên tác động xấu tới ngành xây dựng khiến công nhân mất niềm tin và rời bỏ ngành.

Bên cạnh đó, lực lượng công nhân xây dựng cũng đang không nhận được sự ghi nhận, quan tâm tương xứng với sự cống hiến và đóng góp của mình. Tuy mỗi năm vẫn có rất nhiều chương trình hỗ trợ, trao quà tặng cho công nhân, nhưng đời sống vật chất và tinh thần của công nhân vẫn chưa được thực sự cải thiện. Phần lớn các chương trình này diễn ra ở quy mô nhỏ lẻ, thiếu tầm nhìn dài hạn vì thế không tạo được ảnh hưởng mạnh mẽ.

Với vị thế là một doanh nghiệp đầu ngành, theo đuổi giá trị nhân văn cùng tôn chỉ "human hearted" - coi trọng con người, Coteccons đã tâm huyết tạo nên "Xây Tết" như một nền tảng mang tính tiên phong cho ngành. "Xây Tết" được triển khai bền bỉ và lâu dài để không chỉ giúp chăm lo đời sống cả về vật chất lẫn tinh thần cho người công nhân, mà còn mở ra nền tảng cho nhiều đơn vị cùng chung tay kiến tạo ngành xây dựng An toàn - Thoải mái - Ý nghĩa, lan toả những giá trị tốt đẹp ra toàn xã hội.

Phần 2

Sáng kiến - phát kiến của dự án

Lần đầu tiên trong ngành xây dựng có một nền tảng dành riêng cho việc chăm sóc toàn diện đời sống công nhân, có sự chung tay và hưởng ứng từ nhiều đơn vị. "Xây Tết" được triển khai trên 2 khía cạnh, bao gồm: (1) chăm sóc đời sống cho người công nhân mùa lễ Tết thông qua chuỗi hoạt động cụ thể và thực tế trên từng công trường với tên gọi "Ngày Tết công nhân"; (2) truyền thông nâng cao nhận thức và phá vỡ định kiến của cộng đồng về người công nhân.

Khác với những chương trình trao quà tặng thông thường, "Xây Tết" quan tâm đồng thời đến nhu cầu về vật chất lẫn tinh thần của người công nhân. Vì thế nền tảng mang đến chuỗi hoạt động ý nghĩa nhằm tạo ra tác động sâu sắc hơn:

- Hoạt động trao quà tặng: Trao tặng các suất quà Tết, bao gồm đồ dùng, sản phẩm thiết yếu nhằm mang đến mùa xuân tươm tất và ấm áp hơn cho đội ngũ công nhân. Hoạt động này không chỉ dừng lại ở việc Coteccons mua quà tặng cho công nhân mà công ty còn khuyến khích và kêu gọi các khách hàng, đối tác của mình tham gia tài trợ, chung tay để mang đến nhiều món quà thiết thực. Điều này góp phần lan tỏa và kêu gọi sự quan tâm của các bên liên quan trong chuỗi hệ sinh thái ngành xây dựng đến người công nhân.

- Hoạt động khám sức khỏe: Thấu hiểu đặc thù về môi trường làm việc phải tiếp xúc với nhiều bụi, và nhiều yếu tố nguy hiểm tiềm ẩn khác, "Xây Tết" mang đến "Trạm sức khỏe". Tại đây, người công nhân sẽ được khám sức khỏe tổng quát như đo thị lực, khám tai mũi họng, răng hàm mặt, đo sinh hiệu, chụp X-quang... và tham vấn cùng bác sĩ để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các bệnh tiềm ẩn. Đây là hoạt động chưa từng có tiền lệ tại ngành xây dựng. Coteccons đã hoàn thành khám sức khỏe cho hơn 25.000 công nhân xây dựng.

- Hoạt động chụp ảnh lưu niệm: Được xem là trạm sạc năng lượng của "Xây Tết", Coteccons dành ra một góc đặc biệt tại công trường để nhiếp ảnh gia giúp các công nhân lưu giữ lại những khoảnh khắc đẹp ngày cuối năm. Hoạt động được tổ chức với mong muốn phần nào xua tan đi mệt nhọc, lo toan, áp lực công việc của đội ngũ công nhân, lan tỏa niềm vui, niềm hy vọng những ngày năm mới cận kề. Đây cũng là một món quà ý nghĩa để người công nhân chia sẻ cho gia đình, bạn bè về công việc của bản thân, giúp mọi người hiểu hơn về nghề của mình.

- Hoạt động cắt tóc: Người làm công việc xây dựng thường không có nhiều thời gian để chăm sóc cho vẻ bề ngoài, đặc biệt vào các ngày cận Tết, phải liên tục hoạt động để đảm bảo tiến độ trước khi nghỉ. "Xây Tết" tổ chức hoạt động cắt tóc miễn phí cho các công nhân với hy vọng giúp họ có ngoại hình chỉn chu đón Tết, đem lại những giây phút thoải mái và vui vẻ.

Ngoài hành động thiết thực, điểm nhấn đặc biệt của "Xây Tết" phải kể đến các thước phim tài liệu ghi lại nét đẹp lao động của người thợ xây và chia sẻ các câu chuyện giản dị, đầy cảm xúc của công nhân cùng gia đình. Những thước phim tài liệu này đem đến sự kết nối theo chiều dọc của các góc nhìn. Đầu tiên, góc nhìn đa chiều từ cộng đồng hướng đến những người thợ xây, tiếp đến là góc nhìn của người thợ xây đối với công việc và hướng đến con cái của họ. Cuối cùng, góc nhìn quan trọng là từ người con hướng về cha mẹ, thấu hiểu về công việc của cha mẹ. Một thông điệp ẩn đã được khéo léo gửi đi: "Những người thợ xây chọn công việc xây nhà là cách gián tiếp giúp mọi người xây tổ ấm, và cũng là cách trực tiếp xây Tết, cũng như xây ước mơ cho con của mình. Và những đứa trẻ được sinh ra và lớn lên trong các gia đình ấy, dù cơ cực, nhưng được nuôi dưỡng bởi lòng biết ơn, thương quý từ cộng đồng, xã hội."

Mang đến những góc nhìn khác biệt chưa từng được công bố về nghề xây dựng, khắc hoạ vẻ đẹp của lao động nhỏ bé nhưng ý nghĩa, cheo leo nhưng vững chãi, nguy hiểm lại an toàn, phim tài liệu của Coteccons đã truyền cảm hứng mạnh mẽ cho người xem. Qua đây, cộng đồng có thể thêm phần đồng cảm, thấu hiểu đối với những khó khăn, nỗ lực và sự tận tụy của những người công nhân.

Phần 3

Mục tiêu - tầm nhìn dự án

Tầm nhìn:

- "Xây Tết" là một trong những hoạt động trọng tâm của Coteccons trong tầm nhìn hướng tới thúc đẩy sự phát triển bền vững cho ngành xây dựng, cụ thể là về mục tiêu SGD8 - Phát triển con người trong 17 mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc. Chương trình này góp phần "chữa lành" "căn bệnh ung thư" - tình trạng nợ lương công nhân, khiến họ không có tiền về quê ăn Tết, điều đang dần bào mòn chuỗi giá trị của ngành xây dựng và làm mất niềm tin của người lao động; hướng đến kiến tạo chuỗi xây dựng hạnh phúc và bền vững – nơi người yếu thế, dễ bị tổn thương nhất được trân trọng và biết ơn.

- Xây dựng sự gắn kết lâu dài của đội ngũ công nhân, mang lại lợi ích bền vững cho Coteccons, cả về chất lượng công trình và hình ảnh thương hiệu.

- Thông qua sự khởi xướng của Coteccons, lan toả, thu hút các tấm lòng nhân ái trong toàn cộng đồng, xã hội, các đối tác và khách hàng để có thêm nhiều hơn những tiếng nói, hành động bảo vệ và cải thiện đời sống cho người lao động nói chung.

Mục tiêu chính:

- Cải thiện đời sống của người công nhân xây dựng – những người trực tiếp tham gia vào quá trình kiến tạo các công trình.

- Tăng cường nhận thức của công chúng về giá trị của công nhân xây dựng để thay đổi nhận thức, quan điểm và sự trân trọng của xã hội đối với nghề công nhân xây dựng.

- Phá vỡ sự thỏa hiệp của công nhân để duy trì cam kết và nhìn nhận của họ về nghề xây dựng như một nghề nghiệp ổn định.

Phần 4

Quá trình triển khai - Phạm vi - Chi phí của dự án

a) Quá trình triển khai:

Dự án "Xây Tết" là hoạt động thường niên của Coteccons với mùa đầu tiên tổ chức vào đầu năm 2023:

- Coteccons hợp tác với Báo Dân Trí khởi động dự án "Xây Tết" với sự đồng hành của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội.

- Chương trình được triển khai đồng bộ ở 60 công trường của Coteccons trên khắp cả nước trong khoảng thời gian từ ngày 4/1 đến ngày 16/1/2023.

- Hoạt động chính của chương trình là trao tặng 12.000 phần quà, mỗi phần quà trị giá 300.000 đồng, cho những công nhân xây dựng đang làm việc tại công trình của Coteccons. Bên cạnh các hoạt động trao quà, Coteccons cũng tổ chức nhiều hoạt động như tổ chức cắt tóc tại công trường cho công nhân, chụp hình Tết và trao tặng những tấm vé hoặc chuyến xe trở về quê miễn phí…

- Đối với hoạt động truyền thông, Coteccons đã đặt viên gạch đầu tiên trong hành trình Cảm ơn Người Thợ Xây thông qua billboard "Cảm ơn người thợ xây", cùng loạt tuyến bài trên các báo về câu chuyện đặc thù của ngành xây dựng và những đóng góp thầm lặng từ đôi bàn tay người công nhân.

"Xây Tết" mùa 2 được triển khai vào năm 2024 được:

- Coteccons tổ chức "Xây Tết" với sự đồng hành của Báo Nhân Dân.

- Chương trình "Xây Tết" năm 2024 khởi động từ ngày 23/12/2023 đến tháng 1/2024 trên các công trường ở 3 miền đất nước như Hà Nội, Hưng Yên, Quảng Ninh, Quảng Ngãi, Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương...,

- Trong năm thứ 2 triển khai, "Xây Tết" mở rộng quy mô, trao tặng hơn 27.000 nghìn phần quà Tết nhằm khuyến khích, động viên tinh thần cho công nhân lao động xa nhà và làm công việc thầm lặng. Các hoạt động cắt tóc tại công trường cho công nhân, chụp hình Tết vẫn tiếp tục duy trì. Ngoài ra, Coteccons mở rộng thêm hoạt động khám sức khỏe dành cho người công nhân.

- Với hoạt động truyền thông của mùa 2, Coteccons triển khai:

   + Bộ ảnh "Bạn thấy gì?" được thực hiện bởi nhiếp ảnh gia Hải Thanh ghi lại nét đẹp của người công nhân. Bộ này này đã được đăng trên các billboard của các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.

   + Phim tài liệu "Người Thợ Xây - Bạn thấy gì?" đạt hơn 1,000,000 view sau 2 tuần công chiếu trên Facebook và Youtube

   + Loạt tuyến bài trên các phương tiện truyền thông chia sẻ đa chiều góc nhìn của cộng đồng về những nét đẹp của người thợ xây.

"Xây Tết" cũng thu hút được nhiều sự đồng hành từ các đối tác, khách hàng như Co.opmart (đối tác quà tặng), Hệ thống Y khoa chuyên sâu quốc tế Bernard và Bệnh viện đa khoa An Việt (đối tác thực hiện hoạt động thăm khám sức khỏe cho công nhân), cùng các trường Đại học Bách Khoa TP.HCM, Đại học Sư phạm kỹ thuật TP. HCM, Đại học Kiến Trúc TP. HCM và Đại học Xây Dựng HN.

b) Phạm vi dự án:

- Lĩnh vực triển khai: ngành xây dựng tại Việt Nam

- Khu vực triển khai: 163 công trình Coteccons & Unicons trên khắp cả nước

c) Chi phí thực hiện dự án:

"Xây Tết" bao gồm nhiều hoạt động được triển khai với quy mô kinh phí lớn. Tuy nhiên, Coteccons không mong muốn mọi người chỉ nhớ đến số tiền đầu tư hay số lượng quà tặng, mà hy vọng mọi người ghi nhận sự cống hiến của những anh chị em công nhân – những người mà nhờ họ, chúng ta có thể hoàn thành các dự án và góp phần vào sự phát triển kinh tế. Điều quan trọng nhất đối với Coteccons là lan tỏa giá trị nhân văn và thu hút thêm nhiều tấm lòng nhân ái. Đây cũng chính là mối quan tâm của hơn 2.000 kỹ sư Coteccons.

Phần 5

Kết quả đạt được

Với hai mùa "Xây Tết", Coteccons đã nhận được sự chung tay của nhiều chủ đầu tư, nhà thầu phụ, nhà cung ứng giúp chương trình được triển khai trên quy mô lớn, tạo được sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Đến nay, "Xây Tết' đã đón nhận được sự quan tâm không chỉ của các công ty, mà còn từ các cơ quan ban ngành, biến nền tảng trở thành một sáng kiến nhân văn được lan tỏa rộng rãi trong xã hội.

Về hoạt động "Xây Tết":

- 20 tỉnh thành chương trình đã đi qua

- 163 công trình đã diễn ra các hoạt động của "Xây Tết"

- 27.473 phần quà được trao tặng cho người công nhân xây dựng

- Hơn 25.000 công nhân được khám sức khỏe

- Hơn 1.000 chủ đầu tư và nhà thầu phụ, 2.000 kỹ sư, 1.500 tình nguyện viên và 100 bác sĩ đồng hành cùng "Xây Tết".

Về truyền thông "Xây Tết":

- Gần 30.000.000 người đã nhìn và cảm nhận được nét đẹp lao động của người thợ xây thông những bức ảnh trên billboard

- Hơn 1.000.000 view sau 2 tuần công chiếu cho phim tài liệu "Người Thợ Xây - Bạn thấy gì?" trên Youtube và Facebook

- Hơn 2.000 cuộc thảo luận và chia sẻ trên các nền tảng truyền thông bày tỏ sự đồng cảm, biết ơn với những đóng góp của người thợ xây

- Hơn 100 cơ quan thông tấn trên cả nước đã đào sâu hơn vào nhiều góc độ về người thợ xây, từ giá trị của sức lao động, tính nhân văn và sự đồng cảm đến việc khuyến khích những hành động tích cực để thể hiện lòng biết ơn và tạo ra những tác động lâu dài để những người thợ xây được quan tâm, đối xử tốt và được tôn trọng.

- Mảnh ghép quan trọng góp phần giúp Coteccons đạt được giải thưởng "Đơn vị vươn mình rực rỡ" – WeChoice Awards 2023.

Bên cạnh những kết quả định tính, sau hai năm "Xây Tết" được triển khai, những người công nhân đang làm việc trên các công trường của Coteccons đã được tiếp thêm sự tự tin và an tâm để dám ước mơ, gắn bó, hạnh phúc hơn với nghề. Hơn thế nữa, "Xây Tết" không chỉ được nội bộ đón nhận mà còn lan tỏa rộng rãi trong cộng đồng. Chương trình đã thay đổi cách nhìn nhận của xã hội về ngành xây dựng, khẳng định rằng một doanh nghiệp có thể tạo ra ảnh hưởng tích cực không chỉ qua hiệu quả kinh doanh mà còn bằng trái tim, sự nhân văn và chính trực.

Phần 6

Tiềm năng nhân rộng mô hình

"Xây Tết" đã chứng minh khả năng lan tỏa mạnh mẽ nhờ sự chung tay, hưởng ứng và đồng hành từ nhiều phía. Từ các đối tác, khách hàng, chủ đầu tư trong ngành xây dựng, đến các đối tác từ lĩnh vực khác như F&B, y tế; từ sự ủng hộ của chính phủ - Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đến sự tham gia tích cực của các cơ quan truyền thông và cộng đồng. Sự hợp tác đa ngành này khẳng định "Xây Tết" không chỉ còn là một sáng kiến riêng của Coteccons còn có tiềm năng tiếp tục mở rộng và áp dụng rộng rãi, thu hút nhiều bên cùng đóng góp, tạo nên tác động bền vững cho xã hội nhờ mang lại những giá trị cụ thể sau:

Tăng cường lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp

Phát triển bền vững là yếu tố bắt buộc và là tiêu chí của nhiều quốc gia, nhiều chủ đầu tư khi lựa chọn đầu tư vào một thị trường hay doanh nghiệp nào. Coteccons với cách tiếp cận khác biệt thông qua việc lấy ESG là trọng tâm trong mọi hoạt động kinh doanh không chỉ tăng cường lợi thế cạnh tranh cho công ty mà còn hướng tới trở thành 1 hình mẫu ESG trong ngành xây dựng để các đơn vị khác tham khảo.

Tác động xã hội và trách nhiệm của doanh nghiệp - Thay đổi định kiến xã hội về sự đóng góp của người lao động

Đối với nền tảng "Xây Tết", cách Coteccons tiếp cận không phải là giải quyết vấn đề/thực trạng trước mắt, mà phải giải quyết "lõi", xử lý tận gốc bài toán của ngành về khủng hoảng niềm tin, về sự gắn kết công việc và vị thế của người lao động.

Coteccons tham vọng phát triển "Xây Tết" thành một mô hình – role model để các doanh nghiệp thay đổi nhận thức và cách vận hành, quan tâm cũng như ứng xử với người công nhân xây dựng nói riêng và người lao động nói chung. "Xây Tết" sẽ là nơi minh chứng và gợi ý cho các doanh nghiệp cách chăm lo đời sống cho người lao động.

- Đối với lực lượng thi công, quan tâm hàng đầu của họ là có công việc ổn định và đảm bảo chính sách chi trả, sau đó mới đến các đãi ngộ khác trong quá trình làm việc và môi trường làm việc. Tại Coteccons, chúng tôi luôn ưu tiên lực lượng này ngay cả trong những thời gian khó khăn nhất. Riêng dịp Tết Nguyên đán, Coteccons cam kết ưu tiên thanh toán, để anh chị em công nhân yên tâm làm việc và đón một cái Tết ấm no sau 2 năm ảnh hưởng của đại dịch.

- Coteccons tập trung vào cả dự án có yếu tố doanh nghiệp nước ngoài (FDI), các dự án đầu tư công cũng như dự án của các chủ đầu tư uy tín để mang về công việc ổn định cho người công nhân.

- Về điều kiện và môi trường làm việc, Coteccons luôn xem an toàn là yếu tố tiên quyết và dành phần lớn thời gian, phân bổ ngân sách để đảm bảo an toàn cho người lao động. Một công nhân muốn làm việc tại công trường của Coteccons phải được huấn luyện và cấp chứng nhận về an toàn. Đồng thời, mỗi người cũng sẽ được trang bị thiết bị an toàn cá nhân đầy đủ khi tham gia công việc như găng tay, mũ bảo hộ, mặt nạ khi xuống hầm sâu, giàn giáo có tay vịn khi leo cao... Coteccons có lực lượng giám sát an toàn, luôn kiểm tra cẩn thận mức độ an toàn của khu vực thi công và dán tích xanh mới cho công nhân tiếp cận.

- Các khóa huấn luyện nâng cao tay nghề; cung cấp tiện ích công trường như căn tin, nhà vệ sinh, tổ chức nhà trọ... cho công nhân. Coteccons là một trong những nhà thầu đầu tiên chủ trương công nhân phải ở nhà trọ, không được ở lại công trường để đảm bảo an toàn. Đến nay mô hình này cũng được nhiều đơn vị áp dụng và nhân rộng.