Chủ động là sức mạnh trong chuyển dịch năng lượng
Giảm thiểu rủi ro liên quan: Quá trình chuyển dịch trong thị trường năng lượng tạo ra rủi ro cho bên tiêu thụ năng lượng như chi phí năng lượng tăng cao, nguy cơ từ bất ổn địa chính trị và các vấn đề khác. Vì vậy, các doanh nghiệp chủ động trong quá trình chuyển dịch năng lượng có thể ứng phó tốt hơn trước các rủi ro về biến đổi khí hậu và tránh được nguy cơ tụt hậu trong hệ thống năng lượng sạch trong tương lai.
Nắm bắt những cơ hội quan trọng: Có rất nhiều cơ hội tiềm năng cho các doanh nghiệp trong quá trình chuyển dịch năng lượng. Những doanh nghiệp chuyển dịch sớm và chủ động sẽ có được lợi thế của người đi đầu, từ đó điều hướng các hoạt động kinh doanh phù hợp với thay đổi của người tiêu dùng, cũng như các công nghệ và thị trường mới nổi.
Lập chiến lược - công cụ chuyển dịch năng lượng thành công
Phát triển các Mô hình Chuyển dịch Bền vững từ thay đổi nhỏ lẻ sang chuyển hóa toàn diện
Các thay đổi hiện nay ở Việt Nam chủ yếu là nhỏ lẻ, vì vậy việc áp dụng công nghệ năng lượng tái tạo và thông minh có thể mở đường cho các doanh nghiệp thực hiện các chuyển hóa toàn diện. Tuy nhiên, khó khăn trong triển khai là thách thức lớn nhất. Khi đánh giá các mô hình chiến lược này, cần xem xét bối cảnh hiện tại của Việt Nam, bao gồm:
Các công nghệ tiên tiến sẵn có để theo đuổi các sáng kiến nâng cao hiệu quả hoạt động
Tính khả thi của việc nâng cấp công nghệ và chuyển dịch công nghệ hiện có để hoạt động bền vững hơn
Sự phù hợp của các lĩnh vực chuyển dịch mới với những ràng buộc hoặc hạn chế về quy định của Việt Nam.
Tận dụng khung Chiến lược Định hướng theo Năng lực
Chiến lược Định hướng theo Năng lực giúp điều chỉnh các tham vọng chiến lược trong quá trình chuyển dịch năng lượng để phù hợp với năng lực riêng biệt của mỗi doanh nghiệp. Điều này giúp các công ty đạt được thành công bền vững trong quá trình chuyển dịch năng lượng bằng cách phát triển theo cách phù hợp với hệ thống năng lực và định vị giá trị của họ.
Xác định các sáng kiến và hành động hữu hình
Có nhiều phương án để chuyển dịch năng lượng. Doanh nghiệp có thể dễ dàng xác định các phương án phù hợp thông qua việc phân loại các phương án theo các cấp độ riêng biệt trong hệ thống phân cấp quản lý cacbon.
Bên cạnh đó, một danh mục tổng quan có cấu trúc về các phương án có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các quyết định nhất quán giữa các đơn vị kinh doanh. Danh mục tổng quan này cần tính đến các đơn vị kinh doanh khác nhau, bao gồm mô tả cấp cao về phương án chiến lược, mô tả các tác động có thể xảy ra, và khía cạnh thời gian để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa ra các quyết định chiến lược.
Chuyển dịch năng lượng công bằng và bền vững
Chuyển dịch năng lượng công bằng đề cập đến việc đạt được mục tiêu net zero trong khi xem xét các tác động xã hội và kinh tế đối với các cá nhân, lực lượng lao động và cộng đồng.
Cam kết của Chính phủ Việt Nam trong Quan hệ Đối tác Chuyển dịch Năng lượng Công bằng (JETP) yêu cầu doanh nghiệp áp dụng phương pháp Chuyển dịch Năng lượng Công bằng nhằm cân bằng tác động môi trường với tính khả thi thương mại và tác động đến tất cả các bên liên quan trong quá trình chuyển dịch hướng tới Net Zero.
Những đề xuất chiến lược cho doanh nghiệp trong quá trình chuyển dịch
Thực hiện các thay đổi chuyển dịch năng lượng có thể là thách thức đối với các công ty ở Việt Nam. Do đó, các đề xuất sau sẽ giúp các doanh nghiệp phát triển chiến lược chuyển dịch năng lượng và các mô hình kinh doanh phù hợp:
1. Đánh giá toàn diện và xác định cơ hội
Bước đầu tiên trong quá trình chuyển dịch năng lượng là đánh giá mức tiêu thụ năng lượng cơ sở, chi phí và phạm vi phát thải 1/2/3 trên toàn công ty và những bên tham gia chuỗi giá trị khác nhau. Dựa trên kết quả này, doanh nghiệp có thể xác định các cơ hội tiềm năng cần được nghiên cứu. Song song đó, việc thiết kế mô hình giá trị và tạo ước tính giá trị dựa trên các cơ hội năng lượng của công ty và chuỗi giá trị.
2. Xác định ưu tiên và lập kế hoạch hành động cụ thể
Sau khi xác định các cơ hội tiềm năng, doanh nghiệp cần tiến hành đánh giá năng lực hiện tại, đối chiếu với các lộ trình khử cacbon để thiết lập các mục tiêu rõ ràng. Từ các mục tiêu này, một chiến lược kinh doanh toàn diện sẽ được xây dựng nhằm thương mại hóa các cơ hội chuyển dịch năng lượng. Sau đó, doanh nghiệp sẽ lập kế hoạch thực hiện bao gồm các sáng kiến ưu tiên cho việc chuyển dịch.
3. Thực hiện và chuyển hóa
Trong giai đoạn chuyển dịch, doanh nghiệp cần hoàn thiện chuyển hóa quy trình mua năng lượng phù hợp với chiến lược đã đề ra. Đồng thời, các dự án chuyển hóa năng lượng cần được triển khai thực hiện và quản lý tại chỗ phù hợp với chiến lược năng lượng. Việc xây dựng và phát triển quan hệ đối tác cần thiết, bao gồm các quan hệ tài chính cũng là yếu tố quan trọng để hỗ trợ quá trình này. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần thiết lập một khuôn khổ tham gia để đánh giá các nhà cung cấp chính trong chuỗi giá trị và nghiên cứu các cơ hội chuyển dịch năng lượng tiềm năng.
Nguồn: PwC Việt Nam
