CHƯƠNG TRÌNH CẮT ĐỨT VÒNG XOÁY
Thư viện sáng kiến
24/10/2025 08:37
Đơn vị thực hiện
-
Hạng mục
DỰ ÁN
-
Thời gian
TỪ 2021 ĐẾN NAY
-
Lĩnh vực
Giáo dục Bình đẳng
“Cắt đứt Vòng xoáy” là sáng kiến của Trung tâm Hỗ trợ Sáng kiến Phát triển Cộng đồng (SCDI), triển khai từ năm 2021, với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ toàn diện và nâng cao năng lực tự chủ cho trẻ em. Chương trình được thiết kế để ứng phó với tình trạng bất bình đẳng gia tăng, khi trẻ em trong các gia đình có hoàn cảnh khó khăn đang bị mắc kẹt trong vòng xoáy đói nghèo – bệnh tật – tổn thương, kéo dài và trầm trọng hơn qua nhiều thế hệ. Thông qua các can thiệp đa chiều, giải quyết vấn đề từ gốc rễ, “Cắt đứt Vòng xoáy” đã giúp hơn 300 trẻ duy trì việc học trong 4 năm đầu triển khai. Mục tiêu cao nhất của sáng kiến là xây dựng một “Tiêu chuẩn thực hành tốt” để nhân rộng tính hiệu quả và duy trì sự bền vững, thông qua vun đắp một hệ sinh thái an toàn, lành mạnh, nơi trẻ em và gia đình trở thành nhân tố chủ động ra sự thay đổi, chấm dứt vòng luẩn quẩn của đói nghèo.
Bối cảnh dự án
Trong quá trình hỗ trợ người vô gia cư và các gia đình nghèo bị ảnh hưởng nặng nề bởi COVID-19, SCDI nhận thấy trẻ em trong nhóm này là đối tượng dễ bị tổn thương nhất. Đại dịch không chỉ gián đoạn học tập mà còn làm rõ bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục, y tế và an sinh xã hội, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội, Hải Phòng và TP. Hồ Chí Minh.
Nhiều trẻ em nghèo đối diện với rào cản chồng chéo: thiếu giấy tờ tùy thân, sức khỏe yếu, gia đình khó khăn hoàn cảnh, bạo lực hoặc thiếu sự quan tâm. Điều này khiến trẻ dễ bỏ học, mất niềm tin và động lực, trong khi tình trạng thiếu dinh dưỡng và hạn chế tiếp cận dịch vụ xã hội ảnh hưởng lâu dài đến thể chất, trí tuệ và kỹ năng xã hội.
Theo khuyến nghị của Ngân hàng Thế giới, con đường thoát nghèo hiệu quả nhất tại Việt Nam là giúp thanh thiếu niên tham gia vào thị trường lao động có giao kết, với thu nhập ổn định và cao hơn công việc phi chính thức. Điều này chỉ có thể đạt được khi trẻ em được có sức khỏe tốt, học hành đầy đủ, kỹ năng sống thiết yếu và tâm lý sẵn sàng hòa nhập.
Xuất phát từ thực tế này, SCDI phát triển chương trình Cắt đứt Vòng xoáy như một chiến lược dài hạn hướng đến việc cắt đứt vòng xoáy nghèo đói - bệnh tật - tổn thương, nhằm xây dựng hệ sinh thái can thiệp đa chiều, giúp trẻ em và gia đình trở thành nhân tố chủ chốt tạo ra thay đổi, trong khi nhà trường và cộng đồng đảm bảo môi trường an toàn, lành mạnh để trẻ phát triển toàn diện.
Sáng kiến - phát kiến của dự án
Với hơn 15 năm kinh nghiệm làm việc với cộng đồng dễ bị tổn thương, SCDI xác định rằng để cắt đứt vòng xoáy nghèo đói, trẻ em trong các gia đình có hoàn cảnh bất lợi cần được phát triển đồng thời hai năng lực cốt lõi: năng lực tự thân (khả năng học tập, tự lập, thích nghi) và khả năng tự thích ứng (sự bền bỉ, linh hoạt trước biến động của hoàn cảnh). Đây là nền tảng để trẻ vượt qua các rào cản hệ thống và đạt được sự phát triển bền vững, thay vì chỉ nhận các hỗ trợ tức thời.
Mô hình hệ sinh thái hỗ trợ trẻ đến trường: Các can thiệp của chương trình được triển khai đồng thời trên ba cấp độ gắn kết chặt chẽ:
- Cấp độ cá nhân: Hỗ trợ toàn diện để trẻ bắt đầu và duy trì việc học.
- Cấp độ gia đình: Củng cố nền tảng gia đình, tăng sự cam kết của phụ huynh, biến gia đình trở thành môi trường an toàn và là động lực để trẻ tiếp tục học tập.
- Cấp độ cộng đồng: Huy động các tổ chức xã hội, doanh nghiệp, tình nguyện viên và chính quyền địa phương tham gia, tạo nên mạng lưới hỗ trợ đa tầng.
Gói can thiệp tiêu chuẩn và gói theo nhu cầu:
- Gói tiêu chuẩn: Bao gồm học phí, sách vở, Bảo hiểm Y tế, dinh dưỡng và kèm học,.. đảm bảo trẻ có điều kiện cơ bản để bắt đầu và duy trì việc học.
- Gói theo nhu cầu: Thiết kế riêng cho từng trường hợp, đáp ứng các khó khăn đặc thù mà gói tiêu chuẩn không bao quát, như hỗ trợ thuê nhà, sinh kế, chi phí y tế điều trị bệnh mạn tính hoặc tình trạng sức khỏe khẩn cấp, hỗ trợ giấy tờ pháp lý,....
Các gói can thiệp triển khai đảm bảo không bỏ sót yếu tố rủi ro, đồng thời thể hiện sự linh hoạt để tối ưu hóa nguồn lực, tạo điều kiện cho chuyển giao và nhân rộng.
Giải quyết rào cản hành chính:
Nhiều gia đình mà Cắt đứt Vòng xoáy tiếp cận không thể làm giấy khai sinh cho trẻ do thiếu giấy chứng sinh, không đủ tiền viện phí hoặc cha mẹ không có giấy tờ tùy thân. Vì vậy, hỗ trợ giấy tờ và Bảo hiểm Y tế không chỉ là thủ tục hành chính, mà còn giúp tháo gỡ các rào cản đan xen, chuyển trẻ từ trạng thái “được hỗ trợ” sang “chủ động hòa nhập bền vững”, đảm bảo quyền lợi bằng chính sách và hệ thống lâu dài.
Phối hợp với đối tác để mở rộng và nâng cao can thiệp:
Cắt đứt Vòng xoáy hợp tác với doanh nghiệp, cơ quan và tổ chức chuyên môn để mở rộng can thiệp: đảm bảo dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, phát triển kỹ năng, đào tạo nghề và kết nối việc làm. Sự phối hợp này giúp nâng cao chất lượng hỗ trợ, tối ưu chi phí và hình thành hệ sinh thái hợp tác đa lĩnh vực. Sau hơn bốn năm, chương trình nhận được sự tin tưởng của đối tác và nhà tài trợ, củng cố tính bền vững và khả năng phát triển dài hạn.
Huy động sự tham gia của mạng lưới tình nguyện viên và nguồn lực địa phương:
Cắt đứt Vòng xoáy xây dựng mạng lưới gồm cộng tác viên, tình nguyện viên, doanh nghiệp xã hội và doanh nghiệp địa phương. Sự tham gia chủ động của các bên giúp tăng hiệu quả hỗ trợ, tối ưu chi phí và củng cố niềm tin với cộng đồng. Nhiều cộng tác viên tại chính địa phương am hiểu bối cảnh, văn hóa, giúp can thiệp nhanh và phù hợp. Doanh nghiệp xã hội và các doanh nghiệp tham gia CSR góp phần làm phong phú nguồn lực và lan tỏa tinh thần “cộng đồng vì cộng đồng”.
Thiết kế can thiệp dựa trên bằng chứng, đồng thời theo dõi và lượng hóa để tinh chỉnh và nhân rộng:
Cắt đứt Vòng xoáy được thiết kế trên cơ sở Lý thuyết Thay đổi, với các chỉ số trọng tâm cụ thể thể hiện sự cam kết với chất lượng: 95% trẻ bắt đầu năm học, 90% hoàn thành năm học và 90% thanh niên từ 18 tuổi được kết nối học nghề. Chương trình tiến hành đánh giá định kỳ 6 tháng và 12 tháng để theo dõi tiến độ, học hỏi từ thực tiễn và điều chỉnh can thiệp dựa trên dữ liệu. Điều này giúp chương trình ưu tiên nguồn lực, chuẩn hóa gói can thiệp, đồng thời đảm bảo các giải pháp có thể được nhân rộng và áp dụng rộng rãi tại những địa bàn khác.
Thông tin về hệ thống Hỗ trợ Toàn diện
Trong quá trình xây dựng chương trình Cắt đứt Vòng xoáy, chúng tôi đã hỗ trợ từng ca theo các nhu cầu của trẻ và gia đình, dựa trên bằng chứng khi đáp ứng các nhu cầu này một cách có hệ thống có thể duy trì quá trình học tập của trẻ tại trường học. Sau các giai đoạn thử nghiệm và triển khai, Cắt đứt Vòng xoáy đã xây dựng các hoạt động can thiệp thành hệ thống “Hỗ trợ toàn diện” bao gồm các mô-đun được mô tả trong bảng dưới đây, các mô-đun này có thể áp dụng cùng lúc hoặc tuỳ chỉnh dựa trên nhu cầu thực tế của khách hàng chương trình.
*Hỗ trợ đi học và duy trì việc học
Hoạt động | Diễn giải hoạt động | Thời gian thực hiện | Chi phí hỗ trợ khái quát |
Hỗ trợ giấy tờ tuỳ thân | Hỗ trợ trẻ hoàn thiện các thủ tục hành chính cần thiết theo từng trường hợp cụ thể (mỗi trẻ có khó khăn và quy trình khác nhau). | Tuỳ theo trường hợp | Các chi phí có thể bao gồm: - Các chi phí toà án (án phí) - Hỗ trợ đi lại cho gia đình đến toà án/uỷ ban nhân dân hoặc các địa điểm cần thiết - Chi phí xét nghiệm ADN |
Học bổng | Hỗ trợ các khoản chi phí học tập cần thiết tại trường nhằm giúp trẻ có thể tham gia đầy đủ các hoạt động học tập. Mặc dù hiện nay học phí đã được miễn, nhưng học sinh vẫn cần đóng một số khoản như học phụ đạo, học tiếng Anh liên kết, hoặc trông trẻ sau giờ học. Những chi phí này vẫn là một phần đáng kể đối với nhiều gia đình có hoàn cảnh khó khăn. | 9 tháng (trong 1 năm học) | 400.000đ/trẻ/tháng |
Bảo hiểm Y tế | Đóng bảo hiểm y tế để đảm bảo quyền lợi chăm sóc sức khỏe cho trẻ (Chi phí BHYT có thể thay đổi theo chính sách) | 12 tháng | - 632.000đ/trẻ/năm (BHYT trong trường học) - 1.264.000/trẻ/năm (ngoài trường học) |
Bảo hiểm thân thể | Đóng bảo hiểm thân thể cho trẻ nhằm phòng ngừa và được hỗ trợ chi phí khi xảy ra rủi ro | 12 tháng | 100.000đ/trẻ/năm |
Sách giáo khoa và dụng cụ học tập | Huy động hiện vật (sách, vở, dụng cụ học tập) và hỗ trợ bằng tiền (Các chi phí hỗ trợ bằng tiền đều yêu cầu chứng từ mua bán) | 9 tháng (trong 1 năm học) | 900.000đ/trẻ/năm |
Kèm học (Gia sư cá nhân hoặc nhóm) | Hợp tác với Hyundai Jump School, Lớp học Cầu Vồng, Tình nguyện viên để tham gia kèm học cho trẻ. Hoạt động này nhằm giúp trẻ cải thiện kết quả học tập, cảm nhận được sự quan tâm và có thêm cơ hội học tập công bằng như các bạn cùng trang lứa. Khi theo kịp các bạn học cùng lớp, trẻ 9 tháng (trong 1 năm học) tự tin và có thêm động lực để tiếp tục đến trường. | 9 tháng (trong 1 năm học) |
|
Hỗ trợ dinh dưỡng | Hợp tác với VietHarvest, các mạnh thường quân để cung cấp các gói thực phẩm dinh dưỡng hằng tuần cho trẻ (bánh ngọt, nước hoa quả, thịt, gạo, v.v.). Với những trường hợp khẩn cấp, khi gia đình gặp khó khăn nghiêm trọng hoặc trẻ có vấn đề về sức khỏe, dự án sẽ kêu gọi hỗ trợ theo từng trường hợp cụ thể. Ví dụ: gia 12 tháng Chi phí hỗ trợ khái quát đình các trẻ bị ảnh hưởng bởi bão Yagi, bão Bualoi, ...hoặc gia đình trẻ mắc lao đều được dự án hỗ trợ lương thực khẩn cấp để vượt qua khó khăn. | 12 tháng |
|
Hỗ trợ sinh kế, chỗ ở cho gia đình | Hỗ trợ theo từng trường hợp cụ thể. Nếu phụ huynh có nhu cầu tìm việc, chương trình sẽ hỗ trợ kết nối phù hợp. Trong trường hợp gia đình không có chỗ ở ổn định hoặc nhà ở xuống cấp, hư hỏng, chương trình sẽ huy động nguồn lực cần thiết để hỗ trợ kịp thời. | Tuỳ trường hợp |
|
Chăm sóc sức khoẻ thể chất | Hợp tác với khoa bác sĩ nội trú, đại học VinUniversity trong chăm sóc ban đầu và tư vấn, sàng lọc các triệu chứng bệnh cho trẻ và gia đình. Hướng dẫn gia đình và trẻ cách chăm sóc bản thân. Trẻ và gia đình được ưu tiên sàng lọc và điều trị nếu nghi mắc lao | 2 lần/năm đối với trẻ khỏe mạnh Tùy trường hợp nếu trẻ có bệnh cần điều trị |
|
Chăm sóc sức khoẻ tinh thần | TNV, TCV chăm sóc ca được hướng dẫn để nhận biết một số biểu hiện về sức khoẻ tinh thần của trẻ và được chuyển gửi trong trường hợp cần thiết | 2 lần/năm đối với trẻ khoẻ mạnh Tuỳ trường hợp nếu trẻ có bệnh cần điều trị |
|
*Xây dựng năng lực tự thân cho trẻ
Hoạt động | Diễn giải hoạt động | Thời gian thực hiện | Chi phí hỗ trợ khái quát |
Dạy kỹ năng sống cho trẻ | Các buổi sinh hoạt được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức và năng lực tự thân cho trẻ, giúp các em phát triển kỹ năng sống và khả năng thích ứng trong những hoàn cảnh khó khăn. Nội dung sinh hoạt đa dạng, ví dụ như: chăm sóc bản thân; phòng chống bạo lực; chăm sóc sức khỏe tinh thần; giáo dục giới tính và sức khỏe sinh sản; ứng xử văn minh, lịch sự; kỹ năng phòng cháy chữa cháy. | 9 buổi/năm học | Các chi phí dự kiến: - Hỗ trợ đi lại - Văn phòng phẩm - Hỗ trợ cho điều phối viên - Giải khát |
Hoạt động ngoại khoá | Trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời hoặc tại các địa điểm như: bảo tàng, nhà máy, khu vui chơi, trung tâm học nghề. Qua đó, trẻ có cơ hội được vận động, tăng tương tác xã hội và có những trải nghiệm tích cực trong thời thơ ấu. | 1-2 buổi/năm học | Các chi phí dự kiến: - Hỗ trợ đi lại - Hỗ trợ đi lại cho TNV đưa đón trẻ - Giải khát |
Hoạt động hoà nhập xã hội và gia tăng sức khoẻ tinh thần | Trẻ tham gia các hoạt động vui chơi trong các ngày Lễ, Tết (Tết Dương lịch, Tết Nguyên Đán, Quốc tế Thiếu nhi, Trung Thu, Giáng Sinh). | 5 lần/năm | Các chi phí dự kiến: - Hỗ trợ đi lại - Hỗ trợ đi lại cho TNV đưa đón trẻ - Giải khát |
Kết nối đào tạo nghề | Hợp tác với trung tâm KOTO trong đào tạo nghề chất lượng cao trong trường hợp trẻ không tiếp tục học đại học sau 18 tuổi. | Tuỳ thuộc vào số trẻ tốt nghiệp THPT mỗi năm |
|
*Xây dựng hệ sinh thái
Hoạt động | Diễn giải hoạt động | Thời gian thực hiện | Chi phí hỗ trợ khái quát |
Sinh hoạt nhóm với phụ huynh | Các buổi sinh hoạt dành cho phụ huynh thường tập trung vào kỹ năng làm cha mẹ: giao tiếp với con trong độ tuổi thanh thiếu niên; dự phòng mang thai sớm; tình yêu và tình bạn; quản lý tiền bạc, v.v. | 9 buổi/năm học | Các chi phí dự kiến: - Hỗ trợ đi lại - Hỗ trợ đi lại cho TNV đưa đón trẻ - Giải khát |
Tập huấn kỹ năng cho TNV và CTV hợp tác dùng dự án | Chương trình tập huấn nhằm trang bị cho đội ngũ tình nguyện viên và cộng tác viên các kỹ năng và kiến thức cần thiết để hỗ trợ trẻ một cách hiệu quả và an toàn. Nội dung gồm: kỹ năng quản lý ca, chính sách bảo vệ trẻ em, cũng như các kiến thức chuyên môn khác phục vụ khi đồng hành và hỗ trợ cho trẻ. | 5-6 buổi/năm |
|
Xây dựng quan hệ hợp tác với các đối tác | Làm việc với trường học, tổ chức và doanh nghiệp có cùng sứ mệnh để đem đến các hỗ trợ toàn diện cho trẻ. Tăng cường kết nối với chính quyền và cộng đồng địa phương để nâng cao hiệu quả hỗ trợ và đảm bảo trẻ được tiếp cận các nguồn lực phù hợp tại nơi sinh sống | Xuyên suốt |
|
Mục tiêu và tầm nhìn của dự án
Tầm nhìn
Tầm nhìn của Cắt đứt Vòng xoáy gắn liền với chiến lược phát triển dài hạn của SCDI đến năm 2030, dựa trên các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc: Đạt phổ cập Giáo dục THCS và Chấm dứt nghèo cùng cực, nghèo đa chiều trong các cộng đồng dễ bị tổn thương tại Việt Nam.
Dự án tin rằng giáo dục là con đường bền vững nhất để thoát nghèo, nhưng để tạo tác động thực sự, trẻ cần có sức khỏe, kỹ năng, sự tự tin và năng lực tự chủ. Cắt đứt Vòng xoáy hướng tới xây dựng thế hệ thanh thiếu niên tự lập, thích ứng tốt và trở thành nhân tố thay đổi tích cực trong cộng đồng.
Về dài hạn, dự án định hướng trở thành mô hình “Tiêu chuẩn thực hành tốt” trong lĩnh vực phát triển xã hội, một khung tham chiếu đáng tin cậy mà các cơ quan nhà nước, tổ chức và doanh nghiệp xã hội có thể được áp dụng, điều chỉnh và nhân rộng ở nhiều địa phương, ngay cả khi không còn được tài trợ trực tiếp.
Mục tiêu
Mục tiêu tổng thể của Cắt đứt Vòng xoáy là cải thiện tiếp cận giáo dục và năng lực cạnh tranh trên thị trường lao động cho trẻ em và thanh thiếu niên khó khăn tại khu vực thành thị.
Chương trình được cấu trúc rõ ràng với hai mục tiêu cụ thể, nhấn mạnh vào tính hiệu quả và khả năng nhân rộng.
Mục tiêu 1: Trao quyền năng toàn diện cho trẻ em và thanh thiếu niên dễ bị tổn thương, hướng tới đảm bảo mọi trẻ em và thanh thiếu niên có hoàn cảnh khó khăn được:
- Tiếp cận giáo dục bền vững: 95% trẻ được hỗ trợ bắt đầu năm học và ít nhất 90% hoàn thành năm học.
- Phát triển năng lực tự thân: Thông qua hoạt động sinh hoạt nhóm, kèm học, nâng cao kỹ năng sống, giúp các em tăng khả năng thích ứng, tự tin và vững vàng hơn trước biến cố.
- Mở rộng cơ hội nghề nghiệp: Với thanh niên trên 18 tuổi, chương trình đặt mục tiêu ít nhất 90% được kết nối học nghề hoặc thực tập tại các mô hình đào tạo nghề uy tín, hướng tới việc làm ổn định và tự lập.
Mục tiêu 2: Xây dựng mô hình can thiệp toàn diện và có khả năng nhân rộng
Cắt đứt Vòng xoáy không chỉ tập trung vào kết quả ở từng cá nhân, mà còn xây dựng một mô hình can thiệp được chứng minh hiệu quả, có thể chuyển giao cho các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương, hướng tới:
- Chuẩn hóa quy trình và chi phí can thiệp, bao gồm gói tiêu chuẩn cùng các mô-đun can thiệp theo nhu cầu.
- Thiết lập cơ chế giám sát - đánh giá chặt chẽ, giúp theo dõi tiến độ, lượng hóa tác động và tối ưu hóa nguồn lực.
- Xây dựng “Tiêu chuẩn thực hành tốt” trong lĩnh vực can thiệp xã hội, làm cơ sở để nhân rộng sang các địa phương.
Động lực phát triển dài hạn:
Động lực để Cắt đứt Vòng xoáy theo đuổi mục tiêu không chỉ xuất phát từ trách nhiệm xã hội mà còn là niềm tin vào quyền được phát triển toàn diện của trẻ em. Niềm tin ấy được củng cố qua hiệu quả thực tiễn trong hơn bốn năm triển khai, khi chương trình chứng minh khả năng tạo ra thay đổi dài hạn với chỉ số cam kết chất lượng cao. Cắt đứt Vòng xoáy là minh chứng cho thấy một can thiệp nhân văn, toàn diện và có chiến lược có thể tạo nên tác động sâu rộng và bền vững hơn bất kỳ hỗ trợ ngắn hạn nào, giúp mọi trẻ em và thanh thiếu niên, dù xuất phát điểm ra sao, đều có cơ hội cắt đứt vòng xoáy đói nghèo và kiến tạo tương lai vững vàng.
Với SCDI, động lực không chỉ nằm ở kết quả trước mắt còn là mong muốn trở thành người đi tiên phong trong việc thiết kế các giải pháp thích ứng và linh hoạt. SCDI sẵn sàng điều chỉnh các can thiệp dựa trên phản hồi thực tế của cộng đồng và các đối tác. Trong dài hạn, SCDI hướng tới đóng góp có tính hệ thống cho lĩnh vực phát triển xã hội, không chỉ dừng lại ở việc triển khai can thiệp mà còn chuẩn hóa quy trình, công cụ và bài học kinh nghiệm để hình thành một “Tiêu chuẩn thực hành tốt”, đặt nền tảng cho sự nhân rộng và kế thừa bền vững.
Quá trình triển khai - phạm vi - chi phí của dự án
Phạm vi triển khai:
“Cắt đứt Vòng xoáy” được triển khai tại ba đô thị lớn gồm Hà Nội, Hải Phòng và TP. Hồ Chí Minh – những địa bàn thể hiện rõ sự chênh lệch giàu nghèo và bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục.
Đối tượng thụ hưởng của chương trình là trẻ em và thanh thiếu niên dễ bị tổn thương, bao gồm:
- Trẻ sống tại khu ổ chuột, vô gia cư hoặc trong các gia đình di cư nghèo, thiếu giấy tờ tùy thân, không có điều kiện đến trường
-Trẻ em thuộc các gia đình nghèo có cha mẹ mất khả năng chăm sóc, mắc bệnh mạn tính hoặc gặp rào cản pháp lý.
Giai đoạn 1 (2021 – 2023): Xây dựng nền tảng và định hình mô hình
Chương trình được khởi động trong bối cảnh đại dịch COVID-19, khi nhiều gia đình nghèo rơi vào khủng hoảng toàn diện – mất thu nhập, nơi ở và cơ hội học tập cho con. Trong giai đoạn đầu, 245 trẻ được hỗ trợ toàn diện nhờ sự đồng hành của các đối tác như HSBC, McKinsey & Company, KOTO (Know One Teach One) và Trường Quốc tế Anh Việt (BVIS Hà Nội). Các hoạt động trọng tâm bao gồm:
- Hỗ trợ khẩn cấp: cung cấp lương thực, hướng dẫn phòng dịch, công cụ học trực tuyến (điện thoại, máy tính bảng, internet).
- Tháo gỡ rào cản hành chính: giấy tờ tùy thân, Bảo hiểm Y tế và cải thiện sinh kế gia đình.
- Gắn kết gia đình: tổ chức các nhóm sinh hoạt cho trẻ và phụ huynh nhằm tăng cường kết nối.
Giai đoạn này đặt nền tảng cho một mô hình can thiệp toàn diện, nơi giáo dục được kết nối chặt chẽ với y tế, pháp lý và hỗ trợ xã hội – tạo tiền đề để chương trình mở rộng quy mô bền vững.
Giai đoạn 2 (2023 – 2025): Mở rộng quy mô và tăng cường chiều sâu can thiệp
Sau khi đạt được hiệu quả trong giai đoạn đầu, chương trình bước sang giai đoạn hai với 332 trẻ được hỗ trợ. Chương trình tiếp tục nhận được sự tin tưởng và đồng hành của các nhà tài trợ và đối tác từ giai đoạn trước, đồng thời mở rộng hợp tác với nhiều đối tác mới như Ngân hàng Thế giới, Đại sứ quán Thụy Sỹ tại Việt Nam, công ty TNHH tesa Site Hải Phòng, doanh nghiệp xã hội VietHarvest, chương trình tình nguyện xã hội Hyundai Jump School, trường Đại học VinUniversity, trường Quốc tế Anh (BIS Hà Nội) và nhiều tổ chức xã hội, mạnh thường quân khác.
Bên cạnh việc duy trì các hoạt động nền tảng, chương trình tăng cường xây dựng năng lực tự thân và khả năng tự thích ứng cho trẻ thông qua các buổi sinh hoạt kỹ năng sống, hỗ trợ y tế thông qua khám định kỳ và xây dựng hồ sơ sức khỏe. Đồng thời, nhóm thanh niên trên 18 tuổi được kết nối với chương trình đào tạo nghề chất lượng cao, hướng đến việc làm có thu nhập ổn định và cơ hội phát triển nghề nghiệp bền vững. Chương trình ngày càng nhận được sự tin tưởng và hợp tác chủ động của nhà tài trợ và đối tác, củng cố niềm tin vào hiệu quả và tính bền vững của chương trình.
Ngân sách và giải ngân dự án
- Đến ngày 30/09/2025, Chương trình Cắt đứt Vòng xoáy đã giải ngân 6.000.000.000 (Sáu tỷ đồng) cho các hoạt động của chương trình.
- Chương trình Cắt đứt Vòng xoáy nhận được các hỗ trợ dưới nhiều hình thức ngoài tiền mặt như hiện vật (sách vở, đồ dùng học tập,…), các hỗ trợ chuyên môn (dinh dưỡng, tư vấn sức khỏe, hỗ trợ tư vấn pháp luật,…) của các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân hảo tâm.
Bên cạnh đó là công sức và thời gian quý báu của các tình nguyện viên, cộng tác viên. Đây là nguồn lực lớn nhất giúp chương trình có thể duy trì một cách lâu dài, bền vững, và không thể quy đổi thành các chi phí giải ngân cho chương trình.
Tác động và tính bền vững của mô hình
Sau hơn bốn năm triển khai, Cắt đứt Vòng xoáy đã giúp hàng trăm trẻ em cải thiện sức khỏe và tình trạng thể chất, duy trì việc học ổn định, vun đắp môi trường gia đình an toàn và lành mạnh, gia tăng khả năng hòa nhập xã hội. Đồng thời, chương trình tạo ra hiệu ứng lan tỏa tích cực, phụ huynh chủ động lắng nghe, đồng hành và cam kết với việc học tập của con em, gia tăng sự gắn kết của cộng đồng địa phương và nhiều doanh nghiệp cùng tham gia đóng góp.
Kết quả đạt được
Kết quả định tính:
Trẻ em tìm lại được cơ hội học tập và niềm tin vào tương lai
Với nhiều em nhỏ trong Cắt đứt Vòng xoáy, việc có giấy tờ tùy thân là bước ngoặt lớn mở ra quyền được học tập và thụ hưởng an sinh xã hội. 32 trẻ lần đầu tiên được cấp giấy khai sinh, chính thức được ghi nhận trong hệ thống giáo dục và bảo trợ xã hội. Nhờ được hỗ trợ học phí, dụng cụ học tập và bảo hiểm y tế, các em được đến trường, duy trì việc học ổn định trong môi trường an toàn, thân thiện. Nhiều em từng có nguy cơ bỏ học do sức khỏe yếu hoặc thiếu động lực, nay được đồng hành, kèm cặp và khuyến khích, đã lấy lại niềm tin, tinh thần học tập và khát vọng vươn lên. Một số em đã thi đỗ đại học công lập hoặc tham gia học nghề tại các cơ sở uy tín, mở ra hướng đi bền vững cho tương lai.
Trẻ phát triển năng lực tự thân và cảm giác được bảo vệ:
Các buổi sinh hoạt kỹ năng sống, nhóm chia sẻ và hoạt động ngoại khóa giúp trẻ rèn luyện kỹ năng giao tiếp, tự bảo vệ, làm việc nhóm và quản lý cảm xúc. Nhiều em từ rụt rè, ít nói đã trở nên tự tin, chủ động bày tỏ quan điểm, chia sẻ câu chuyện cá nhân. Cảm giác được lắng nghe và tôn trọng giúp các em hình thành lòng tự trọng, niềm tin vào bản thân, và nhận ra giá trị của chính mình.
Hình thành hệ sinh thái hỗ trợ bền chặt
Cắt đứt Vòng xoáy đã kiến tạo một mạng lưới hỗ trợ đa tầng gồm thầy cô, tình nguyện viên, chính quyền địa phương, doanh nghiệp và tổ chức xã hội. Trẻ em trong chương trình không còn đơn độc đối mặt khó khăn; thay vào đó, các em được bao quanh bởi một cộng đồng có trách nhiệm và thấu hiểu. Mô hình đã góp phần thay đổi nhận thức xã hội: trẻ em trong hoàn cảnh bất lợi không còn bị thương hại mà được nhìn nhận như những cá nhân có tiềm năng cần được trao cơ hội phát triển.
Tạo ra sự thay đổi mang tính thế hệ
Chương trình không chỉ dừng lại ở việc đưa trẻ đến trường mà còn tạo điều kiện cho thanh thiếu niên trưởng thành được học nghề, có việc làm ổn định và tự lập. Những thanh niên từng là người thụ hưởng nay trở thành tấm gương cho thế hệ sau, lan tỏa niềm tin rằng “vòng xoáy nghèo đói có thể bị cắt đứt”. Sự thay đổi này góp phần tạo nên chuỗi tác động tích cực qua nhiều thế hệ — khi một thành viên có nghề nghiệp bền vững sẽ nâng đỡ cả gia đình và truyền cảm hứng cho cộng đồng.
Kết quả định lượng
332 trẻ được nhận hỗ trợ toàn diện
936 gói học bổng được trao
1.010 gói hỗ trợ dinh dưỡng được cung cấp
275 trẻ được hỗ trợ mua Bảo hiểm Y tế
32 trẻ được hỗ trợ hoàn thiện giấy tờ tùy thân
110 buổi sinh hoạt kỹ năng sống và ngoại khóa được tổ chức
196 phụ huynh được hỗ trợ y tế, sinh kế và tư vấn
38 buổi sinh hoạt nhóm dành cho phụ huynh
6.000 giờ kèm học cá nhân cho trẻ
13 trẻ tốt nghiệp THPT, tiếp tục học nghề hoặc học đại học
Tiềm năng nhân rộng mô hình
Từ nền tảng bốn năm triển khai, Cắt đứt Vòng xoáy đang chuyển mình từ một chương trình hỗ trợ trực tiếp sang mô hình can thiệp cộng đồng có khả năng chuyển giao và nhân rộng, với mục tiêu lan tỏa giá trị “vì trẻ em, bởi cộng đồng và cộng đồng là nhân tố tạo ra sự thay đổi”. Đây không chỉ là sự mở rộng quy mô, mà là bước tiến chiến lược trong cách tiếp cận phát triển xã hội, huy động sức mạnh của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp và chính quyền để xây dựng hệ sinh thái hỗ trợ bền vững.
Cắt đứt Vòng xoáy được thiết kế như một nền tảng mở, cho phép tích hợp linh hoạt các nguồn lực địa phương, giúp cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp hoặc nhóm cộng đồng áp dụng theo quy mô và điều kiện riêng. Điểm mạnh của mô hình nằm ở tính minh bạch, dễ chuyển giao và khả năng điều chỉnh linh hoạt, nhờ chuẩn hóa thành các gói can thiệp có chi phí rõ ràng, có thể triển khai độc lập hoặc kết hợp trong các chương trình an sinh xã hội địa phương.
Tiêu chuẩn hóa can thiệp và khả năng chuyển giao
Các can thiệp của Cắt đứt Vòng xoáy được thiết kế để vượt qua rào cản khi chuyển giao, thông qua việc mô hình hóa các gói hỗ trợ.
- Gói can thiệp tiêu chuẩn (5.780.000 VNĐ/trẻ/năm, áp dụng 2025) bao gồm học phí, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thân thể, sách vở và đồ dùng học tập, giúp các đối tác dễ dàng tích hợp vào chương trình hiện có.
- Gói can thiệp theo nhu cầu được thiết kế theo mô-đun linh hoạt, có chi phí rõ ràng, cho phép tùy chỉnh và áp dụng riêng từng phần mà không cần triển khai toàn bộ, đảm bảo hiệu quả và phù hợp với từng bối cảnh.
Xây dựng năng lực và học hỏi tại cộng đồng
Tính bền vững của mô hình đến từ việc nâng cao năng lực tự thân cho trẻ và cộng đồng. Chương trình huy động hiệu quả nguồn nhân lực địa phương, tối ưu chi phí vận hành và tạo ra mô hình kết nối bền chặt giữa cộng đồng và trẻ em cần hỗ trợ. Đồng thời, chương trình xây dựng mô hình hợp tác đa lĩnh vực, phối hợp với: các tổ chức đào tạo nghề để kết nối việc làm bền vững, các tổ chức y tế và chính quyền địa phương để hỗ trợ sức khỏe, giấy tờ tùy thân và tháo gỡ rào cản pháp lý.
Huy động đa dạng nguồn lực và hợp tác chiến lược
Khả năng tự nhân rộng được củng cố bởi chiến lược huy động nguồn lực tài chính và phi tài chính đa dạng, giúp xây dựng mạng lưới hỗ trợ bền vững, giảm phụ thuộc vào nguồn tài trợ cố định. Mô hình tạo điều kiện thuận lợi để huy động sự tham gia tự nguyện của cộng đồng, vừa tăng tính bền vững tài chính, vừa củng cố niềm tin và ủng hộ xã hội – yếu tố then chốt cho việc mở rộng tại các địa phương mới.
Bên cạnh đó, chương trình đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với khối tư nhân, mở rộng phạm vi và chất lượng can thiệp. Việc liên kết với các tổ chức giáo dục và doanh nghiệp mang lại nguồn tài trợ, các hoạt động ngoại khóa, kỹ năng mềm và cơ hội nghề nghiệp ổn định cho thanh thiếu niên trên 18 tuổi. Chiến lược này cho phép các đối tác khi nhân rộng mô hình có thể áp dụng cùng khuôn khổ huy động nguồn lực sẵn có tại địa phương.
Chuẩn hóa mô hình – hướng tới nhân rộng cấp quốc gia
Cắt đứt Vòng xoáy là mô hình hiệu quả trong việc đề xuất, lồng ghép vào các chương trình an sinh xã hội cấp quốc gia và địa phương, với quy trình chuẩn hóa và bài học kinh nghiệm được tổng kết qua đánh giá định kỳ. Việc mô hình hóa các can thiệp hiệu quả với chi phí minh bạch giúp chương trình sẵn sàng chuyển giao công nghệ can thiệp cho các đối tác, hướng tới trở thành tiêu chuẩn thực hành được áp dụng rộng rãi.
Hợp tác và lan tỏa bền vững
SCDI mong muốn tiếp tục phát triển và chia sẻ Cắt đứt Vòng xoáy như một gói can thiệp toàn diện, có thể áp dụng linh hoạt bởi các tổ chức xã hội, cơ quan địa phương hoặc doanh nghiệp quan tâm đến trẻ em và thanh thiếu niên dễ bị tổn thương. SCDI sẵn sàng hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm, công cụ và dữ liệu với các đối tác trong và ngoài nước để cùng mở rộng tác động tích cực, hướng tới mục tiêu: mọi trẻ em, dù hoàn cảnh nào, đều có cơ hội học tập, phát triển và thoát khỏi vòng xoáy đói nghèo.
Bản quyền và tính hợp pháp của các hình ảnh, video, thông tin, dữ liệu về dự án được đăng tải trên landing page (trang thông tin dự án) này do cá nhân/ tổ chức đăng ký tham gia giải thưởng cung cấp và chịu trách nhiệm.















