Bối cảnh ra đời

Lốp xe là một trong những loại rác thải khó phân hủy và gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Theo ước tính, mỗi năm có khoảng 1,5 tỉ lốp xe được sản xuất và tiêu thụ trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, lượng lốp xe phế thải ước tính khoảng 100.000 tấn mỗi năm. Việc xử lý lốp xe cũ hiện nay chưa được quan tâm và quản lý chặt chẽ, dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực cho sức khỏe con người và sinh thái.

Mặt khác, trẻ em là nhóm đối tượng quan trọng và nhạy cảm trong xã hội, đặc biệt là trẻ em ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn. Trẻ em ở những vùng này thường thiếu thốn cơ sở vật chất, không gian vui chơi an toàn, sáng tạo và bền vững. Theo báo cáo của UNICEF năm 2019, chỉ có 42% trẻ em ở khu vực nông thôn có sân chơi gần nhà. Thiếu không gian vui chơi không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, tinh thần và trí tuệ của trẻ em, mà còn làm giảm khả năng tiếp thu kiến thức và kỹ năng sống.

Trước những thực trạng trên, dự án “Sân chơi tái chế từ lốp xe cũ” ra đời nhằm giải quyết hai vấn đề một lúc: bảo vệ môi trường và mang lại niềm vui cho trẻ em. Dự án do Doanh nghiệp xã hội Lăn Bánh Ước Mơ phát động và triển khai từ năm 2017. Mục tiêu của dự án là xây dựng những sân chơi cho trẻ em tại những vùng khó khăn trên cả nước từ lốp xe cũ và các vật liệu tái chế khác. Dự án không chỉ mang lại không gian vui chơi an toàn, sáng tạo và bền vững cho trẻ em, mà còn giúp giảm thiểu rác thải và ô nhiễm môi trường.

Thực trạng thiếu thốn cơ sở vật chất tại địa phương

Dự án được triển khai tại các tỉnh miền núi phía Bắc và Tây Nguyên, nơi có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và có tỷ lệ nghèo cao. Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư năm 2020, tỷ lệ nghèo theo tiêu chuẩn mới của các tỉnh này dao động từ 10% đến 40%, cao hơn nhiều so với mức trung bình quốc gia là 5,23%. Các tỉnh này cũng có tỷ lệ hộ nghèo đa chiều (theo các chỉ tiêu về giáo dục, y tế, nước sạch, nhà ở, thông tin liên lạc…) từ 15% đến 50%, cao hơn nhiều so với mức trung bình quốc gia là 9,88%.

Do điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, cơ sở vật chất cho giáo dục và vui chơi của trẻ em ở các tỉnh này còn rất thiếu thốn. Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm 2019, tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia của các tỉnh này chỉ từ 50% đến 80%, thấp hơn so với mức trung bình quốc gia là 86,3%. Tỷ lệ trường học có sân chơi đạt chuẩn quốc gia của các tỉnh này chỉ từ 40% đến 70%, thấp hơn so với mức trung bình quốc gia là 76,4%. Nhiều trường học ở các vùng sâu, vùng xa còn thiếu thốn cơ sở vật chất cơ bản như điện, nước, nhà vệ sinh, bàn ghế…

Nhu cầu vui chơi của trẻ em vùng cao

Trẻ em là nhóm đối tượng có nhu cầu và quyền được vui chơi cao nhất trong xã hội. Vui chơi là một hoạt động thiết yếu cho sự phát triển toàn diện của trẻ em về thể chất, tinh thần và trí tuệ. Vui chơi giúp trẻ em rèn luyện thể lực, sức khỏe, kỹ năng giao tiếp, hợp tác, chia sẻ, sáng tạo và giải quyết vấn đề. Vui chơi cũng giúp trẻ em giải tỏa căng thẳng, lo âu, tăng cường tự tin và niềm vui sống.

Trẻ em ở vùng cao có nhu cầu và quyền được vui chơi không khác gì trẻ em ở nơi khác. Tuy nhiên, do điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và thiếu thốn cơ sở vật chất, nhu cầu này của trẻ em ở vùng cao không được đáp ứng đầy đủ và hiệu quả. Nhiều trẻ em ở vùng cao không có được không gian vui chơi an toàn, sáng tạo và bền vững. Nhiều trẻ em phải chịu đựng những môi trường vui chơi ô nhiễm, nguy hiểm và nhàm chán. Nhiều trẻ em không có được những dụng cụ và thiết bị vui chơi phù hợp với lứa tuổi và năng lực của mình. Nhiều trẻ em không có được những hoạt động và chương trình vui chơi bổ ích và giáo dục cho mình.

Động lực:

Động lực mạnh mẽ nhất thôi thúc dự án được hình thành và phát triển là tình yêu thương và quan tâm đến trẻ em đến môi trường. Nhóm Lăn Bánh Ước Mơ là một doanh nghiệp xã hội, hoạt động với tôn chỉ “Sân chơi trẻ em, ước mơ người lớn”.

Nhóm mong muốn mang lại những ước mơ cho trẻ em ở những vùng khó khăn, giúp các em có được môi trường học tập sinh động, hưng thú hơn, cuộc sống tốt đẹp hơn. Nhóm cũng mong muốn mang lại những ước mơ cho môi trường, giúp hành tinh của chúng ta có được sự bền vững hơn. Nhóm tin rằng bằng việc xây dựng những sân chơi tái chế từ lốp xe cũ, nhóm có thể góp phần vào việc thực hiện những ước mơ này.

Dự án bao gồm các hoạt động chính sau:

Thu gom lốp xe cũ và các vật liệu tái chế khác từ các nguồn khác nhau, như các cơ sở sửa chữa xe, các bãi rác, các hộ gia đình…

Sơn vẽ và chế tạo các thiết bị vui chơi từ lốp xe cũ và các vật liệu tái chế khác, như xích đu, bập bênh, cầu trượt, bàn ghế …

Vận chuyển và lắp đặt các thiết bị vui chơi tại các trường học ở những vùng khó khăn trên cả nước.

Tổ chức các hoạt động ngoại khoá giáo dục môi trường và tăng cường tinh thần đoàn kết cho trẻ em tại các sân chơi. - Quản lý, bảo trì và đánh giá hiệu quả của các sân chơi.

Tuyên truyền, phổ biến và nhân rộng mô hình sân chơi tái chế cho các địa phương và các vùng lân cận.

Phạm vi thực hiện:

Dự án được thực hiện tại các tỉnh miền núi phía Bắc và Tây Nguyên, nơi có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và có tỷ lệ nghèo cao. Các tỉnh này bao gồm: Hà Giang, Cao Bằng, Lào Cai, Yên Bái, Sơn La, Lai Châu, Điện Biên, Hòa Bình, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông. Từ 2017 - 2023 dự án đã xây dựng được 24 sân chơi trên cả nước. Dự án hướng đến việc xây dựng ít nhất 10 sân chơi cho trẻ em tại các tỉnh này trong năm 2023.

Tác động

Dự án mang lại những tác động tích cực cho đối tượng thụ hưởng là trẻ em ở những vùng khó khăn trên cả nước. Các tác động này bao gồm:

Giảm thiểu rác thải và ô nhiễm môi trường do lốp xe cũ gây ra, đồng thời nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cộng đồng đối với việc tái chế, bảo vệ môi trường và giảm thiểu rác thải.

Tạo ra những không gian vui chơi an toàn, sáng tạo và bền vững cho trẻ em, giúp trẻ em rèn luyện thể lực, sức khỏe, kỹ năng giao tiếp, hợp tác, chia sẻ, sáng tạo và giải quyết vấn đề.

Nhân rộng mô hình sân chơi tái chế tại các địa phương và các vùng lân cận, hỗ trợ các địa phương có nhu cầu xây dựng sân chơi cho trẻ em từ lốp xe cũ và các vật liệu tái chế khác.

Hơn cả 1 sân chơi, với mong muốn truyền cảm hứng cho trẻ nhỏ tận dụng nguồn rác thải tái chế hiệu quả, an toàn, không gây ảnh hưởng đến môi trường, tạo một sân chơi lành mạnh cho trẻ em. Sân chơi Lăn bánh ước mơ ngoài những chiếc lốp xe rực rỡ đã được điểm thêm những hoạt động bổ ích như tái chế chai nhựa, trồng cây, hướng dẫn kiến thức về rác nhựa và môi trường.

Cải tiến và sáng tạo hơn, những người đi Xin nụ cười trẻ thơ luôn tạo những thử thách, áp lực với cho bản thân để mang đến những giải pháp mới mẻ tối ưu nhất cho sân chơi. Phát huy những kết quả đã đạt được, hướng đến mục tiêu cao hơn, hoạt động tạo sân chơi giúp các em phát triển toàn diện về thể chất tinh thần, góp phần tuyên truyền, giáo dục, nâng cao ý thức của thiếu nhi, người dân trong tiết kiệm, linh hoạt sử dụng, tái chế các vật liệu cũ để làm việc có ích, thiết thực bảo vệ môi trường.

Mỗi sân chơi Lăn bánh ước mơ sẽ là điểm giao lưu, vui chơi, sinh hoạt văn hóa, thể thao bổ ích, lành mạnh và an toàn của các trẻ em và cháu thiếu nhi. Hơn là 1 khu vui chơi, đến sân chơi tái chế Lăn bánh ước mơ các em sẽ hiểu hơn về tái chế , về môi trường và được thực hành từ những bước nhỏ nhất hướng tới lối sống Xanh thân thiện với môi trường.

Mô hình xây dựng sân chơi sẽ căn cứ theo diện tích sân chơi và số lượng học sinh tại nhà trường để thiết kế và lắp đặt:

MÔ HÌNH SÂN CHƠI CƠ BẢN

Modun cầu thăng bằng kết hợp thang tay: 10.000.000VND

Modun tường lốp kết hợp xích đu: 10.000.000VND

Modun bập bênh 4 chiều: 8.000.000VND

Modun bập bênh đơn (2 chiếc): 7.000.000VND

Modun thú trang trí trên sân chơi ( 2 con): 4.000.000VND

Modun bộ bàn ghế bằng lốp xe: 5.000.000VND

Các modun lẻ mang văn hoá , hình ảnh đặc trưng địa phương như hình ảnh + hoa văn + mô phỏng: 4.000.000 VND

Kinh phí vận tải + di chuyển : 10.000.0000 VND

Chi phí nhân công : 20.000.000 VND Mô tả kinh phí của dự án Sân chơi tái chế Lăn bánh ước mơ 2023: - Tổng kinh phí dự kiến 1 sân chơi (VNĐ): 78.000.000 VND * Dự toán kinh phí chi tiết được xây dựng chi tiết theo từng sân chơi tuỳ theo địa phương, phương thức di chuyển và tình hình vật liệu tại thời điểm thực hiện.